Chirurgia dziecięca

Pacjentami chirurga dziecięcego są dzieci i młodzież, od pierwszego dnia życia do ukończenia 18. lat. Wiele interwencji chirurgicznych dotyczy wad wrodzonych, takich jak zarośnięcie przełyku, zarośnięcie odbytu, niedrożność jelit, wodonercze, palcozrosty i in. Zakres świadczeń chirurga dziecięcego obejmuje też m.in. takie schorzenia i urazy jak złamania, również okołoporodowe, zwichnięcia, rany, urazy stłuczeniowe, przepukliny pachwinowe, przepukliny pępkowe, torbiele szyi, oparzenia, urazy, różnego rodzaju znamiona (ze skierowaniem na badanie histopatologiczne). Chirurg dziecięcy usuwa kaszaki, włókniaki, tłuszczaki, naczyniaki, wrastające paznokcie, udziela też pomocy w wypadkach nagłych. Wykonuje również podcinanie krótkich wędzidełek wargi i języka, nakłuwanie i drenaż ropni, usuwa ciała obce z powłok skórnych, zdejmuje szwy po zabiegach operacyjnych, wykonuje podwiązanie i usunięcie kikuta pępowiny.

Istotny zakres usług lekarza tej specjalności dotyczy układu moczowo-płciowego u chłopców: z niezstąpionymi jądrami, wodniakami jąder, jądrami wędrującymi, stulejką, spodziectwem.

Diagnostyka i leczenie chirurgiczne dzieci różnią się znacząco od diagnostyki i leczenia pacjentów dorosłych. Podobne objawy w różnym wieku mogą wskazywać na różne schorzenia, a sposób postępowania w przypadku tej samej choroby u dzieci w różnym wieku może być inny.

Chirurg dziecięcy musi posiadać wiedzę dotyczącą życia prenatalnego, ponieważ interwencji chirurgicznej wymaga wiele malformacji powstałych w okresie płodowym, jak i procedur w przypadkach urazów, oparzeń, problemów urologicznych, chirurgii plastycznej, a także ortopedii, neurologii i neurochirurgii, onkologii dziecięcej, transplantologii, laparoskopii oraz wiedzę dotyczącą zespołów genetycznych i malformacji złożonych, w których interwencji wymaga więcej narządów czy układów, których specyfikę chirurg dziecięcy też powinien dobrze znać. Musi też umieć ocenić, czy dany problem kwalifikuje się do zabiegu i jaki rodzaj interwencji będzie najbardziej odpowiedni.

Ponieważ wiele zabiegów wymaga od małego pacjenta współpracy, chirurg dziecięcy musi być empatyczny i cierpliwy, musi mieć odpowiednie podejście do małego pacjenta i potrafić współpracować z rodziną w sytuacji stresu, związanego z diagnostyką i leczeniem dziecka.

Do chirurga dziecięcego należy się udać w każdym przypadku nagłego urazu wymagającego interwencji – ran, oparzeń, odmrożeń, ciał obcych w tkankach ciała, a także wtedy, gdy wystąpią niepokojące objawy nieustalonego pochodzenia, np. bóle brzucha, zmiany rytmu wypróżnień, różnego rodzaju deformacje, zmiany skórne, wady postawy, schorzenia aparatu ruchu, podejrzenie wad narządów wewnętrznych itp. Po przeprowadzonych zabiegach operacyjnych natomiast chirurg dziecięcy dopilnuje właściwego gojenia się ran, usunie szwy i przeprowadzi kontrole pooperacyjne.

Do lekarza należy się zgłosić jak najszybciej, ponieważ wcześnie podjęta interwencja daje większe szanse na bardziej skuteczne, krótsze i mniej inwazyjne leczenie.

Z chirurgiem warto skonsultować się już w okresie ciąży, ponieważ wiele wad możliwych do wykrycia w okresie płodowym można zaopatrzyć chirurgicznie jeszcze przed lub tuż po urodzeniu dziecka.